Yüksek faiz ve enflasyonun etkisiyle Türkiye’de finansmana erişim giderek zorlaşırken, borçlarını ödemekte güçlük çeken "şirketler" için tehlike çanları çalmaya başladı. 

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) verileri, bu durumun boyutlarını gözler önüne seriyor.

KONKORDATO DALGASI: KAPANAN ŞİRKET SAYISI ARTAMAYA DEVAM EDİYOR

PolitiKARS’ın ajanslardan derlediği bilgilere göre; TOBB’un temmuz ayı verilerine göre, bir önceki yılın aynı ayına oranla yüzde 39,8 artışla 2 bin 889 şirket kapandı. Açılan şirket sayısı ise yıllık bazda sadece yüzde 4,2 oranında bir artış gösterdi. 

2024 yılının Ocak-Temmuz döneminde kapanan şirket sayısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28,3 artış yaşanırken, yeni açılan şirket sayısında ise yüzde 14,5 oranında bir gerileme kaydedildi.

KARŞILIKSIZ ÇEKLERDE KAYDA DEĞER ARTIŞ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan veriler, karşılıksız çeklerde de önemli bir artış yaşandığını gösteriyor. 

Temmuz ayında karşılıksız çek adedi, bir önceki aya göre yüzde 149,9 artışla 26 bin 351 adede  yükseldi. Bu durum, karşılıksız çek tutarının da 6,45 milyar TL’den 15,77 milyar TL’ye çıkmasına neden oldu. Yılın ilk 7 ayında karşılıksız çek tutarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 216 artış gösterdi.

İBRAZ EDİLEN ÇEK TUTARI YÜKSELDİ

İbraz edilen çeklerin toplam adedi de bir önceki aydan önemli ölçüde yükseldi. Temmuz ayında toplam ibraz edilen çek adedi 1 milyon 472 bin 257 adede ulaşırken, tutar 606,3 milyar TL’ye çıktı. Ancak, yıllık bazda toplam ibraz edilen çek adedinin yüzde 4 düştüğü gözlemlendi.

İFLAS SAYILARI TEHLİKE ÇANLARI ÇALDIYOR

2023 yılı boyunca yasal süreçlerden yararlanan 519 şirketin bulunduğu konkordato verileri, 2024 yılının ilk 7 ayında bu rakamın 788'e çıktığını gösteriyor. 2024’ün ilk 7 ayında iflas kararı verilen şirket sayısı ise tam 55. Geçen yılın tamamında sadece 65 şirket iflas süreçlerine girmişti.

ZOMBİ ŞİRKETLER ÜZERİNDE GÖZLER

Konkordato verileri, iflas süreçlerindeki artışın dikkat çekici olduğunu ortaya koyuyor. Borsa İstanbul’daki halka açık şirketlerde de bu durumun gözlemlenmesi, dikkatleri zombi şirketlere çevirmiş durumda.

GLOBALE BAKIŞ: İFLAS RAPORLARI NEYİ GÖSTERİYOR?

Allianz Trade’in Küresel İflas Raporu, 2023 yılında her dört ülkeden üçünde iflas artışı görüldüğünü belirtmekte. Pandemi sonrası kaybolan önlemlerin etkileriyle birlikte, 2022’de yüzde 1 olan iflas artışının 2023’te yüzde 7’ye ulaşması bekleniyor. 

Türkiye’de 2024’te iflasların yüzde 20 artması, 2025’te ise yüzde 6 azalması öngörülüyor.

Yüksek faiz ve enflasyon ortamında zombi şirketlerin karşılaştığı zorluklar ve ortaya çıkan iflaslar, Türkiye ekonomisi için ciddi bir risk teşkil ediyor. Bu durumu izlemek ve harekete geçmek, ekonominin geleceği açısından kritik bir önem taşıyor.