Bölge halkı tarafından adeta ailenin bireyi olarak kabul gören, sahip olduğu kar beyazı tüyleri ve bir gözü mavi diğeri kehribar rengiyle türünün tek örneği olan Van Kedisi’nin nesli tükeniyor.

Nimet Ölmez 

Asaletini kar beyazı tüylerinden alan ve kedi türleri arasında suda yüzebilen tek kedi olma özelliğini taşıyan Van Kedisi, bir gözü mavi diğer gözü kehribar rengi olan nadide bir cins. Orjini kesin olarak bilinmemesine karşın yüzyıllardır yörede yaşayan Van Kedisi’ne ait bilgiler, Hitit mücevherlerinde ve mühürlerinde rastlanıyor. Romalıların bölgeye hakim olduğu dönemlerde savaş kalkanlarına ve bayraklara resmedilen Van Kedisi, halk arasında “Pişîk” olarak adlandırılıyor. Bölge halkı tarafından yalnız bir süs hayvanı olarak değil aynı zamanda bir dost ve ailenin bireyi olarak kabul gören bu kediler, kış aylarında soğuktan korunmak için beyaz ipeksi yumuşak tüylerini iki katına çıkarıyor. 

BİR GÖZÜ MAVİ DİĞERİ KEHRİBAR

Van Kedisi’nin sahip olduğu üç ayrı göz rengi, onu diğer türler arasında farklı kılıyor. Diğer kedilerin aksine suda yüzmeyi, suyla oynamayı seven Van Kedisi, adeta insanların sevgisine doymayan bir cins. Zeki oldukları için eğitilmeleri oldukça kolay olan Van kedileri, temizlik konusunda kendi türlerinden daha titiz. Yemeklerini yemeden önce patileriyle kontrol eden bu kediler, birbiriyle ilişkide de farlılık gösteriyor. Dişi kediler daha uyumlu, erkek kediler ise her zaman rekabet içerisinde oluyor.

‘EVİN BİR FERDİ OLARAK GÖRÜLÜRDÜ’ 

Azalan Van Kedi’si neslini korumak, formlarının üretilip çoğaltılması için çalışmalar yürüten Van Kedisi Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Abdullah Kaya, tarih boyunca Van kedilerinin Van Gölü’nün kıyısında, dağlarında yarı evcil şeklide yaşadığını dile getirerek, “Ama daha sonra bu kediler evlerde yaşamaya başladı. Vanlılar artık bu kedileri çocuklarından, ev halkından biri olarak görmeye başladı çünkü Van Kedisi ev halkı ile arasında duygusal bağ kurarak evdekilere küser, bazen oynar ve onlarla aynı sofrada oturur ve yemek yer. Van Kedisi sahip olduğu özelliklerden dolayı tarih boyunca evin bir ferdi olarak görülürken bu özellik onu diğer tüm kedilerden farklı kılıyor” dedi.

‘BİR GÖZÜ TURKUAZ BİR GÖZÜ KEHRİBAR OLANLAR YOK OLUYOR’

Van Kedisi sayısını artırmaya çalıştıklarını söyleyen Kaya, “Van Kedisi yetiştiren aileler buraya kedilerini getirip istediği erkekle çiftleştirebiliyor. Böylece neslinin korunmasına yardımcı oluyoruz” diye konuştu. Bir gözü mavi bir gözü kehribar olan Van Kedisi’nin, yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu vurgulayan Kaya, şöyle devam etti: “Nesli tükenmekle karşı karşıya olan Van Kedisi’nin bir gözü turkuaz diğeri kehribar renginde olanlarıdır. Bunun nedeni; doğumda ortaya çıkma ihtimali yüzde 16’dır. Bir de son yıllarda il dışına çok fazla çıkarılan Van kedileri, çiftleşme imkanı bulamadığı için de nesli azalabiliyor. Bizim de sayısını artırmaya çalıştığımız bu bir gözü turkuaz bir gözü kehribar olan Van Kedisi’dir.”