KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Anastasiadis, Rum liderden gelen talep üzerine görüşmelere ara verilmesi ve 20 Kasım’da İsviçre’nin Cenevre şehrinde tekrar bir araya gelinmesi üzerinde anlaştı.
KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Anastasiadis, İsviçre’nin Mont Pelerin kasabasında 7 Kasım’da başlattığı yoğun müzakere sürecinin son toplantısını gece yarısı tamamladı. Görüşmeleri ikamet ettikleri Otel Le Mirador da yapan liderler, toprak düzenlemesinin esasını oluşturacak kriterler üzerinde, 9 Kasım sabahı başlattığı toplantıların devamı olarak dün ikinci kez saat bir araya gelmişti. Bu görüşme yaklaşık beş saat sürdü.
Toplantının tamamlanmasının ardından Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Barış Burcu, gazetecilere Modern Times Oteli’nde açıklamalarda bulundu. Burcu, "Kıbrıs Türk tarafı olarak, Kıbrıs’ta (İsviçre için varılan) mutabakat çerçevesinde formata sahip çıkarak, işi sonuna kadar götürmek ve bu akşam sonuçlandırmak üzere tüm hazırlıklarımızı yapmıştık" dedi.
İsviçre’de 5 gün süren görüşmelerde çalışmalarının bu amaca yönelik olduğunu kaydeden Burcu, Anastasiadis’in Cumhurbaşkanı Akıncı’dan baş başa görüşme talebi olduğunu, iki lider arasında yer alan görüşmede Anastasiadis’ın, gelinen kritik aşamada Yunanistan Başbakanı Alexis Çipras ve Kıbrıs Rum siyasi parti liderleriyle görüşme ihtiyacı olduğunu ve bir hafta erteleme talep ettiğini anlattı.
Burcu, "Bu talep karşısında çok mutlu olmadık, ancak gelecekte ortaklık kuracaksak ve ortaklığı siyasi irade paylaşımı ile yapacaksak, Anastasiadis’in ricasını kırmak istemedik. Buna, bunun bu şekilde açıklanması, herhangi bir ertelemeye meydan vermeme, uzlaşılmış bir tarihte bıraktığımız yerden aynı format ve amaç için devam etmek kaydıyla karşılık verdik" dedi.
Anastasiadis’in talebine paralel olarak, Mustafa Akıncı’nın da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan ile görüşmesi gerektiği yönde talebi olduğu söylemlerinin bulunduğunun anımsatılması üzerine Burcu, bunun ’külliyen yalan’ olduğunu söyledi. Görüşmelerin 20 Kasım’a kadar ertelenmesinin nedenleriyle ilgili bir soru üzerine Burcu, Kıbrıs Türk tarafının İsviçre’ye her tür hazırlığı yaparak ve siyasi iradeyle hedefi kotarmak için geldiğini, Kıbrıs Türk tarafının kararlılığı karşısında, Anastasiadis’in gelinen kritik aşamada Çipras ve Kıbrıs Rum siyasi parti liderleriyle görüşme ihtiyacı duyduğunu öne sürdüğünü belirtti.
"Toprak düzenlemeleriyle ilgili yoğunlaşmış olarak üç kriter görüşüldü"
İsviçre’deki görüşmelerde toprak düzenlemesinin esasını oluşturacak olan kriterler hususunda bir takım yakınlaşmalar olduğunu belirten Burcu, Kıbrıs Türk tarafının İsviçre’deki görüşmelere, kriterleri bağlayıp, beşli zirvenin tarihini tespit edip, kriterlerin harita üzerinde çalışmasına geçilmesine hazır geldiğini vurguladı. İsviçre’deki beş günlük süreci Kıbrıs Türk tarafının bir kayıp olarak görmediğini kaydeden Burcu, beş günlük sürede masaya ’harita da gelmediğini’ belirtti. Burcu, toprak düzenlemeleriyle ilgili yoğunlaşmış olarak üç kriterin görüşüldüğünü ancak daha başka kriterlerin de bulunduğunu söyledi. Üç kriterde yakınlaşmaların söz konusu olduğunu kaydeden Burcu, Türk tarafı olarak cuma günü bu yakınlaşmaları tam bir mutabakata dönüştürmek ve beşli görüşme ile kriterlerin harita üzerinde işlenmesinin önünü açmaya çalıştıklarını söyledi.
Burcu, "Kriterlerde uzlaştık demek istemiyorum, kriterlerde uzlaşma noktasına gelebilecek yeterli çalışma yapıldı" dedi. 20 Kasım’a kadar olan aradaki endişeleri konusunda da Burcu, "Bir haftalık süre, sadece süreci ileriye taşıma ve sonuçlandırmak amacı ile kullanılır, Kıbrıs Türk basını, daha ziyade Kıbrıs Rum basının çok dikkatli olmasını dilerim" ifadelerini kaydetti.
Cenevre süreciyle ilgili olarak ise Burcu, 2-4 gün içerisinde görüşmelerin sonuçlandırılabileceğine inandığını belirtti. Rum tarafının tavrını masadan kaçış olarak değerlendirmenin haksızlık olacağını ifade eden Burcu, beşli görüşmenin tarihiyle ilgili olarak doğal takvimin esas alınacağını belirtti. Burcu, bunun Noel tatilinden önce yer almasının doğal bir takvim olacağını söyledi.
İsviçre’deki görüşmelere yönelik mutabakatta, toprak kriterleri üzerinde uzlaşı sağlandığı takdirde, Güvenlik ve Garantiler başlığının ele alınacağı, Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin de katılacağı beşli bir toplantının, kriterlerin harita üzerinde işlenmesine eş zamanlı geçilmesi de bulunuyordu.
BM: "Kayda değer bir ilerleme kaydedildi"
Birleşmiş Milletler tarafından yapılan yazılı açıklamada ise, 7 Kasım’da Mont Pelerin’de BM himayelerinde başlayan görüşmelerde, Akıncı ile Anastasiadis’in toprak ve (Güvenlik ve Garanti Başlığı dışında) diğer tüm konuları birbiriyle bağlantılı olarak görüştüğü, bu görüşmelerde kayda değer bir ilerleme kaydedildiği belirtildi.
Açıklamada, Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Anastasiadis’in talebi üzerine, görüşmelere ara verilmesi ve 20 Kasım Pazar günü Cenevre’de görüşmelere devam edilmesi üzerinde iki liderin anlaştığı belirtildi. Liderlerin, İsviçre Hükümeti’ne ev sahipliği ve hafta boyu verdiği destekten dolayı müteşekkir olduğu da kaydedildi.