Dersim'de katliamda yaşamını yitirenler için gerçekleştirilen anmada, Munzur suyuna kırmızı karanfiller bırakılıp, devlete katliamla yüzleşme çağrısında bulunuldu.
Dersim’de 1937-38 yılları arasında gerçekleştirilen katliamda yaşamını yitirenler, katliamın emrinin alındığı Bakanlar Kurulu tarafından 4 Mayıs 1937’de “Dersim Tenkil Kararları” adıyla çıkarılan kararnamenin yıldönümünde kentte anıldı. Birçok siyasi parti ve sivil toplum örgütünün organizesinde katliamın yapıldığı bölgelerden biri olan Marçik’te gerçekleştirilen anmaya, Demokratik Aleviler Derneği (DAD) Eşbaşkanları Selda Güneş ve Musa Kulu ile Dersim Belediyesi Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu da katıldı.
YÜZLEŞME ÇAĞRISI YAPILDI!
Anma, yaşamını yitirenler anısına dualar okunup, çerağlar yakılması ile başladı. DAD Eşbaşkanı Musa Kulu, anmada yaptığı konuşmada “Dersim’de bebek, çocuk, yaşlı, kadın demeden toplu bir soykırım yapıldığını” ifade etti.
Öldürülenlerin cenazelerinin ise Munzur suyuna atıldığını söyleyen Kulu, üzerinden 80 yılı aşkın süre geçen katliamın acısının hala ilk günkü gibi taze olduğunu dile getirdi. Kulu, “Dersim katliamının aydınlatılması için bu güne kadar hiçbir adım atmayan devletin katliamla yüzleşmesini” istedi.
MUNZUR’A KARANFİLLER BIRAKILDI
Ardından katliamda öldürülenlerin cenazelerinin atıldığı Munzur suyuna hep birlikte kırmızı karanfiller bırakılıp, lokma dağıtıldı.
19.38’DE ANMA YAPILACAK
Buradaki anma etkinliği sona ererken, kentte bu akşam saatler 19.38’i gösterdiğinde bu kez Seyit Rıza Meydanı’nda anma etkinliği düzenlenecek.
Haberin öncesi...
HDP'den Açıklama
Dersim katliamında yaşamını yitirenleri anan HDP, "82 yıl önce Cumhuriyet tarihinin en karanlık sayfalarından birine imza atıldı" dedi. HDP, Dersimlilerin taleplerini de açıkladı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Merkez Yürütme Kurulu (MYK), Dersim Katliamı'nın yıl dönümü dolayısıyla bugün yazılı bir açıklama yayınladı.
KATLİAM, SÜRGÜN, 'KAYIP KIZLAR'
HDP'nin açıklaması şöyle: "Dêrsim halkının 1937-1938 yıllarında karşı karşıya kaldığı devlet şiddeti bu toprakların tarihinde ne ilkti ne de son oldu. 82 yıl önce Cumhuriyet tarihinin en karanlık sayfalarından birine imza atıldı. 4 Mayıs 1937 tarihinde, ‘Tunçeli Tenkil Harekatı’ isimli bir kararla, uzun süren bir planlama ve hazırlığın ürünü olarak Dêrsim Katliamı başlatıldı.
1938 yılında, devletin bütün kademelerinin onay ve takibiyle yapılan fiziki ve kültürel imha harekatı sonuçlandırıldığında, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 10 binlerce Alevi Kürt katledilmişti. Binlercesi topraklarından kopartılıp sürgüne gönderilmiş, binlerce Dêrsimli çocuk, özellikle kızlar evlatlık olarak verilerek ailelerinden koparılmıştı.
Bu topraklarda farklı kimlik, kültür, anadil ve inanca sahip olan halklar her dönemde zalim iktidarların şiddet ve baskılarıyla karşı karşıya kaldı. Çorum, Maraş, Sivas katliamları unutulmadı; Kürt halkının Cumhuriyet dönemi boyunca ve bugün karşı karşıya kaldığı baskı, zulüm ve katliamlar ne yazık ki bu ülkenin tarihine yazıldı.
DERSİMLİLERİN TALEPLERİ
Dêrsimliler 10 yıllardır aynı talepleri yükseltiyor: Özür dilenmeli; katliamla özdeşleşen Tunceli adı değiştirilmeli, Dêrsim adı iade edilmeli; Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklanmalı; 1937-38 döneminde sürgün edilen Dêrsimlilerin zararları tazmin edilmeli; ailelerinden alınarak başkalarına verilen Dêrsim’in kayıp kızlarının akıbetleri ortaya çıkarılmalı; konuyla ilgili Genelkurmay arşivleri açılmalı.
Hakikatlere ulaşmak ve gerçeklerle yüzleşmek toplumsal barışı ve sağlam bir demokrasiyi kurmak için önemli bir adımdır. Bu tarihsel dönemle ilgili tüm partilerin içinde yer aldığı bir Meclis Araştırıma Komisyonu kurulmalı; konuyla ilgili tarih kurumlarının, sivil toplum kurumlarının, insan hakları savunucularının katkılarıyla hakikatler resmileştirilmelidir.
'DİZ ÇÖKMEYENLERİN ONURLU DİRENİŞİ'
'Ben sizin yalan ve hilelerinizle baş edemedim, bu bana dert oldu; ama ben de sizin önünüzde diz çökmedim bu da size dert olsun' diyen Seyit Rıza’nın onurlu direnişi ve Dêrsim Tertelesi’nde yitirilen canların hatırası önünde bir kez daha saygıyla eğiliyor, onları saygıyla anıyoruz."