12 Eylül 1980, Türkiye'nin toplumsal hafızasına derin izler bırakan bir tarih olarak kötülüğü ve acılarıyla anılmaktadır. 

Bu tarihte gerçekleşen askeri darbe, birçok açıdan ülkede kalıcı izler bırakmış ve toplumsal yapıyı köklü şekilde değiştirmiştir. 

İşte tarihimizde önemli bir yere sahip olan 12 Eylül sürecinin götürdükleri…

DARBENİN ARDINDAN GELEN KARANLIK GÜNLER

PolitiKARS’ın derlediği bilgilere göre; 1980 yılı, Türkiye için bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor. 

1977 yılında yaşanan "Kanlı 1 Mayıs" olaylarının ardından süregelen toplumsal karışıklık, ülkeyi darbenin eşiğine getirmişti. 

11 Eylül 1980 sabahı Türkiye, gündemdeki konularla meşguldü; ancak ertesi gün tüm bu sıradanlık sona erecek ve ülke, büyük bir değişim yaşayacaktı.

RAKAMLARLA 12 EYLÜL!

12 Eylül darbesinin ardından Türkiye, birçok acı olayla yüzleşmek zorunda kaldı. Aşağıda, bu dönemde yaşananların resmi rakamlarla derlenmiş bir özeti yer almaktadır:

- 650 bin kişi gözaltına alındı.
- 1,5 milyonun üzerinde vatandaş fişlendi.
- 210 bin dava açıldı ve bu davalarda 230 bin kişi yargılandı.
- 7 bin kişi için idam cezası istendi; 517 kişiye idam cezası verildi.
- 50 kişinin idam cezası infaz edildi.
- 99.000 civarında vatandaş örgüt üyesi olmaktan yargılandı.
- 30 bin kişi "sakıncalı" olarak işten atıldı.
- 14 bin kişi yurttaşlıktan çıkarıldı.
- 30 bin kişi siyasi mülteci olarak ülkeyi terk etti.
- Resmi kayıtlara göre 171 kişi gözaltında işkence sonucu yaşamını yitirdi.
- 937 film "sakıncalı" bulunduğu gerekçesiyle yasaklandı.
- 23.677 derneğin faaliyetlerine son verildi.
- 3.854 öğretmen görevden alındı.
- Üniversitelerde 120 öğretim üyesinin mesleki hayatı sonlandırıldı.
- 47 hakimin görevine son verildi.
- 31 gazeteci mahkum edildi; 300 gazeteci saldırıya uğradı, bunlardan 3'ü hayatını kaybetti.
- Gazeteler, toplam 300 gün yayın yapamadı.
- Gazetelere 300'ün üzerinde dava açıldı.
- Cezaevlerinde toplam 299 kişi yaşamını yitirdi; açlık grevi yapan 14 kişi de yaşamını kaybetti.

TARİHİN UNUTULMAZ LEKESİ

12 Eylül darbesi, Türkiye'nin tarihine damga vuran bir olay olup, sonuçları hâlâ etkilerini hissettirmektedir. 

Bu süreçte yaşananlar, sadece bireysel yaşamları değil, toplumun tüm dinamiklerini de etkilemiştir. 

Bu tarihin hatırlanması, benzer trajedilerin bir daha yaşanmaması için büyük önem taşımaktadır.