Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, “Gelenek ve Merasimlerin Düzenlenmesi” ile “Çocuk Eğitimi ve Yetiştirilmesi Sorumluluğu” kanunlarında değişiklikler öngören yasayı imzaladı. 

Yasa ile Tacikistan’da ‘ulusal kültüre aykırı’ kıyafetlerin ticareti ve kullanımı ile çocukların bayramlık toplamak için ev ev dolaştıkları “iydgardak” adeti yasaklandı. 

Ayrıca, yasa aynı zamanda ülkede başörtüsü ve diğer ‘İslami kıyafetlerin’ de yasaklanmasını içeriyor.

YASAK HANGİ KIYAFETLERİ KAPSIYOR?

PolitiKARS’ın ajanslardan derlediği bilgilere göre; Yasa değişikliği, ‘milli kültürel değerlerin korunması, batıl inanç ve aşırıcılığın önlenmesi, merasim ve bayramlarda israfa yer verilmemesi’ amacıyla yapıldı. Ancak hangi kıyafetlerin ‘milli’ olmadığı ve ulusal kültüre yabancı olduğuna dair net bir açıklık bulunmuyor.

TARTIŞMALARA YOL AÇAN YASA

“Gelenek ve Merasimlerin Düzenlenmesi” Yasası, 2007 yılında düğün ve merasimlerde israfın önlenmesi amacıyla kabul edilmişti. 

Geçen yıl kamuoyuna sunulan yasa değişikliği tasarısı ise ‘kıyafet yasağı’ olarak değerlendirilerek farklı tartışmalara yol açmıştı. 

Yasa değişiklikleri, 19 Haziran’da Tacikistan Parlamentosu’nda kabul edildikten sonra Cumhurbaşkanı’na sunulmuştu.

YASANIN DETAYLARI

Tacikistan parlamentosunun üst kanadı Milli Meclis, 19 Haziran’da başörtüsünün yasaklanmasını öngören yasa tasarısını onayladı.

Yasa çerçevesinde ayrıca Ramazan ve Kurban bayramlarının çocuklar tarafından kutlanması da yasaklandı.

Parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi, 8 Haziran’da kabul edilen yasa tasarısı, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman tarafından imzalandı ve yürürlüğe girdi.

Yasa, “milli değerlerin korunması amacıyla Tacik kültürüne uygun olmayan yabancı kültürlere ait kıyafetlerin giyilmesini, ithal edilmesini, satılmasını ve reklamının yapılmasını” yasaklıyor.

Yasaya uyulmaması durumunda bireylere 740 dolar, kurumlara ise 5 bin 400 dolar kadar para cezası verilmesi öngörülüyor. Hükümet yetkililerine ise 3 bin 700 dolar, dini otoritelere ise 5 bin 60 dolar civarında para cezası uygulanabilecek.

Tacikistanlı yetkililer, 2017’de kadınları Tacik kıyafetleri giymeye çağırmış, 2018’de önerilen kıyafetler hakkında 376 sayfalık bir kılavuz yayınlanmıştı.

Tacikistan sakal uzatmayı da gayri resmi olarak yasaklamış ve binlerce kişinin sakallarının polis tarafından zorla tıraş edildiği bildirilmişti.