AK Parti’nin MHP’yle uzlaşmaya vardığı anayasa değişikliği teklifi 316 imzayla Meclis Başkanı İsmail Kahraman’a sunuldu. İki parti arasındaki müzakereleri yürüten AK Parti’li Abdülhamit Gül ile MHP’li Mehmet Parsak ise teklifle ilgili ortak bir açıklama yaptı.

Gül, cumhurbaşkanının halk oyuyla seçilmesinin kabul edildiği referandumun ardından yürütmede ‘iki başlılık’ın ortaya çıktığını savundu.

‘Genç bir anayasa’

Gül şöyle devam etti: “Şu an bir hükümet krizi olmaması iktidarda AK Parti olmasından dolayıdır. Farklı partilerde olan bir çatışmanın rejim krizine dönüşme riski karşımızda duruyordu. Kuvvetler ayrılığı anlamındaki değişiklikler söz konusudur. Sistem değişikliğinden dolayı kalkması gereken ibarelerin kalktığı toplam 21 maddelik teklifimizi Ak Parti olarak sunduk.”

Teklifteki “Milletvekili seçilme yaşı 18’e inecek” maddesinin ‘genç bir anayasa’ya vurgu yaptığını belirten Gül, “Güçlü yasama, güçlü yürütme dedik. Hukuk devleti bakımından çok tarihi bir değişikliği ifade etmektedir. Bağımsız ve tarafsız yargı vurgusu önemsediğimiz bir vurgudur. Askeri ve sivil yargı farkı ortadan kalkmaktadır. Ortak mutabakat, Türkiye’ye özgü olarak her iki partinin ortak uzlaşı metnidir.”

‘Türk ibaresinin çıkarılması söz konusu değil’

Metnin tam mutabakat çerçevesinde gerçekleştiğini belirten Parsak, “Tüm siyasi partilerin programlarında artık anayasanın yenilenmesi yönünde söz verilmiştir. Anayasanın yenilenmesi çalışmaları hiçbir zaman gündemden düşmemiştir. Anayasamız Türk anayasasıdır. Anayasamızın hiçbir yerinden Türk ibaresinin çıkarılması söz konusu değildir. İlk dört maddenin çıkarılması söz konusu değildir. Milli devlet ve üniter devlet tartışma konusu değildir. Sadece hükümet sistemi odaklı bir anayasa çalışması yürütülmüştür” diye konuştu.

Yeni anayasa teklifinin detayları şöyle:

• * Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olacak ve başbakanlık kalkacak. Partisiyle ilişiği kesilmeyecek cumhurbaşkanının kararname çıkarma yetkisi olacak.
• * Cezai sorumluluğu olacak cumhurbaşkanının Yüce Divan’a sevki için 401 milletvekilinin oyu gerekecek.
• * Cumhurbaşkanına Meclis’i fesih yetkisi verilecek, bu durumda kendi görevi de sona erecek.
• * Cumhurbaşkanının parti üyeliği 2018’de, cezai sorumluluğu 2019’da başlayacak.
• * Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar ve üst düzey kamu görevlilerini atamaya yetkili olacak.

Milletvekili sayısı 600

• * Milletvekili sayısı 2019 sonrası için 600 olarak öngörülürken yedek vekillik de teklifte yer alıyor.
• * Seçilme yaşı 18’e düşüyor.
• * OHAL ilan etme yetkisi cumhurbaşkanında olacak. OHAL ilanı Meclis’in onayına sunulacak.
• * Bazı düzenlemelerin referandumdan hemen sonra hayata geçmesi, sistem değişikliği ile ilgili düzenlemelerin de seçimlerin yapılacağı 2019 yılında hayata geçmesi öngörülüyor.
• * Yerel seçimler 2019’un mart ayında yapılacak.
• * Cumhurbaşkanı, ‘doğuştan’ Türk vatandaşı olanlar arasından seçilecek.
• AYM, HSYK ve askeri yargıda değişiklik
• * HSYK’nın seçim sistemi değişecek. Üyelerin yarısını Cumhurbaşkanı, diğer yarısını Meclis seçecek. Meclis’teki seçimde 5’te 3 çoğunluk aranacak. İki turda bulunamazsa, üye kura ile belirlenecek.
• * Askeri yargı kalkacak.
• * Anayasa Mahkemesi’ndeki askeri yargı üyeliği sona erecek. Mevcut üyelerin görev süresi devam edecek. Süre bitişinde AYM 15 üyeden oluşacak.
• * Jandarma Genel Komutanlığı MGK’dan çıkacak.