Su Ürünleri Avcılığı Tebliği’nde yapılan değişiklikle, Akdeniz foklarının yaşadıkları sualtı ve kıyı mağaralarında ışık kullanmak, dalış yapmak, yüzerek ya da tekneyle girmek resmen yasaklandı. Sahil Güvenlik botları ve İl ve İlçe Tarım Müdürlükleri yetkilileri artık bu hukuki dayanakla daha net hareket edebilecek.

Akdeniz kıyılarında soyları gittikçe tükenen ve Türkiye kıyılarında sayılarının 100’lere kadar düştüğü tespit edilen Akdeniz fokları için önemli bir karar alındı. Su Altı Araştırmaları Derneği Akdeniz Foku Araştırma Grubu (SAD-AFAG) tarafından getirilen öneriyle Su Ürünleri Avcılığı Tebliği’nde yapılan değişiklikle, Akdeniz Foklarının yaşadıkları sualtı ve kıyı mağaralarında ışık kullanmak, dalış yapmak, yüzerek ya da tekneyle girmek yasaklandı.

Fotokapanların çektiği görüntüler insan baskısını belgeledi

13 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yasağın dünya mirası olan bir canlının korunmasına yönelik önemli bir adım olduğunu söyleyen SAD-AFAG ekibinden Cem Orkun Kıraç, fokların yaşam alanlarında en çok rahatsız edildiği bölgelerin Çeşme, Kuşadası, Bodrum, Fethiye, Marmaris, Kaş, Kekova, Kemer, Antalya falezleri ve Alanya olduğuna dikkat çekerek, "20. yüzyıl başlarına kadar açık sahillerde bile üreyen ve barınan Akdeniz fokları günümüzde artık sadece izbe, karanlık ve dalga alan deniz mağaralarının en diplerine kaçmış durumdadır" dedi.

Mağara içi foto kapanlarla elde ettikleri görüntülerde, Kalkan Mavi Mağara, Mordoğan Ayıbalığı Mağarası, Kekova Korsan Mağarası, Antalya Falezler ve Alanya Kalealtı Mağaraları gibi fokların hala tutunduğu kıyılarda insanların fütursuzca mağaralara girdikleri ve fokları kaçırdıklarının ortaya çıktığını anlatan Kıraç, "Daha da ileri giderek büyük küçük demeden gezi teknelerinin bazı bölgelerde mağaralara girdiklerine dair görüntüler SAD-AFAG’a ulaştığında işin son noktaya ulaştığını anladık" diye konuştu.

Foklar izbe alanlara hapsedildi

Bunun üzerine SAD-AFAG olarak ilgili tebliğde değişiklik yapılması için Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğüne sundukları önerinin kabul edilerek yürürlüğe girmesinin sevindirici olduğunu dile getiren Kıraç, "Dünya mirası bir nadir canlının karasularımızda ve kıyılarımızda korunmasına yönelik boşluğun doldurulması önemli. Artık sahil güvenlik botları ve il ve ilçe tarım müdürlükleri yetkilileri bu hukuki dayanakla daha net hareket edebilecekler. Gerek mağara dalışları gerekse günübirlik tur tekneleri, kanolar veya turistlerin yalnızca yüzerek girdikleri fok mağaralarında, en fazla rahatsız edildiği ülkemizin dalış turizmi merkezleri Mordoğan, Çeşme, Kuşadası, Bodrum, Fethiye, Dalaman, Marmaris, Kalkan, Kaş, Kekova, Kemer, Antalya (Falezler) ve Alanya olarak karşımızdadır. Bu bölgelerin hala belirli sayıda fok nüfusunu barındırdığını ve fokların ürediğini altını çizerek belirtmek gerekir. 20. yüzyıl başlarına kadar açık sahillerde bile üreyen ve barınan Akdeniz fokları günümüzde artık sadece izbe, karanlık ve dalga alan deniz mağaralarının en diplerine kaçmış durumdadır. Bu kıyı mağaraları Akdeniz foku kıyı habitatı içinde türün neslini devam ettirebilecek üremelerine uygun tek niş alanlar. Yani uygun kıyı mağaraları bu nadir deniz memelisinin saklandığı, dinlendiği ve üreyebildiği yegane alanlar. Akdeniz fokunun üreme amaçlı yer seçiminde bu kıyı mağaralarından başka alternatifi yok. Dolayısı ile deniz mağaralarının insan baskısından uzak kalmasının önemini daha fazla anlatmaya gerek yok" dedi.